Trái phiếu Chính phủ và Chính quyền địa phương

     Để bù đắp sự thiếu hụt ngân sách quốc gia, Chính phủ thường phải phát hành các loại trái phiếu, tín phiếu, hối phiếu.

     Đây là các công cụ nợ của Chính phủ. Từ trước tới nay đã có nhiều tên gọi khác nhau về trái phiếu Chính phủ, như: công trái, trái phiếu kho bạc, trái phiếu Chính phủ, tín phiếu kho bạc, kỳ phiếu kho bạc, hối phiếu kho bạc… Dù tên gọi như thế nào, các loại này đều là nợ của Chính phủ, do Chính phủ phát hành, và được thanh toán bằng ngân sách quốc gia.

     Ở Mỹ, ngay từ khi Hợp chủng quốc Hoa Kỳ được thiết lập, việc làm đầu tiên của Tổng thống Washington là phát hành trái phiếu (công trái) để trả những món nợ vay trong cuộc chiến tranh dành độc lập. Từ đó đến nay do ngân sách luôn luôn bị thâm thủng, Chính phủ Hoa Kỳ vẫn thường phải phát hành trái phiếu để vay nợ mới trả nợ cũ, và để góp phần cung cấp tài chính cho hoạt động của Chính phủ.

     Nói chung trái phiếu Chính phủ thường có 3 loại: dài hạn, trung hạn và ngắn hạn. Trái phiếu dài hạn có thời hạn 10 năm trở lên, có thể lên đến 30 năm. Trái phiếu trung hạn từ 1 đến 9 năm. Còn trái phiếu ngắn hạn có loại 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng.

     Các Chính phủ thường giao cho Bộ Tài chính (hoặc Bộ Ngân khố hoặc Kho bạc Nhà nước) phát hành trái phiếu Chính phủ. Và Bộ Tài chính cũng là người chịu trách nhiệm trả nợ các loại trái phiếu này.

     Trái phiếu Chính phủ có thời hạn khác nhau thì lãi suất cũng khác nhau. Trái phiếu dài hạn lãi suất cao hơn trái phiếu trung hạn và ngắn hạn. Các loại trái phiếu trung và dài hạn được mua bán trên TTCK.

     Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu an toàn nhất, vì nó có nguồn ngân sách to lớn của Chính phủ (thu thuế) đảm bảo.

     Việc phát hành trái phiếu Chính phủ cũng thông qua các tổ chức môi giới chứng khoán. Và các tổ chức này dược hưởng phí hoa hồng.

     Người mua trái phiếu Chính phủ thường được miễn thuế thu nhập.

    Còn loại trái phiếu ngắn hạn, còn có tên gọi tín phiếu kho bạc hoặc hối phiếu kho bạc, thường do Ngân hàng Trung ương phát hành theo sự ủy nhiệm của Bộ Tài chính.

    Loại trái phiếu này không phải chỉ nhằm mục đích vay vốn cho ngân sách quốc gia mà mục đích cao hơn của nó là thực hiện chính sách tiền tệ, khắc phục tình hình lạm phát, nhằm đảm bảo hợp lý khối lượng tiền tệ trong lưu thông.

    Khi Ngân hàng Trung ương thấy cần rút bớt khối lượng tiền tệ trong lưu thông về, thì Ngân hàng Trung ương thực hiện việc bán tín phiếu ra. Và ngược lại, khi cần thiết phải đưa thêm tiền vào lưu thông thì Ngân hàng Trung ương mua tín phiếu về.

    Lãi suất tín phiếu là lãi suất chiết khấu. Khi mua trái phiếu người mua được trả lãi ngay bằng hình thức khấu trừ vào vốn.

    Việc phát hành được thực hiện bằng phương thức đấu giá. Các ngân hàng thương mại, ngân hàng đầu tư, công ty tài chính, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp là những thành viên tham gia đấu giá tín phiếu kho bạc.

    Việc đấu giá tín phiếu được thực hiện theo phương thức: trước hết, Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương xác định lượng giá trị tín phiếu cần phát hành, xác định mệnh giá để tính số  lượng tín phiếu cần bán. Lãi suất tín phiếu được xác định qua đấu giá. Các thành viên tham gia đấu giá là những người thực hiện một cuộc cạnh tranh về lãi suất. Các lệnh trả giá bao gồm hai nội dung: số lượng mua, lãi suất, và chỉ được đăng ký một lần.

    Trước khi đặt mua, các thành viên tham gia đấu giá phải có sự nhận định và tính toán, đưa ra một mức lãi suất thấp nhất nhưng đảm bảo khả năng được chấp nhận, sau đó đưa ra bán lại trên thị trường tiền tệ vớigiá cao hơn để kiếm lời. Trên cơ sở tổng hợp các lệnh đặt mua của các thành viên tham gia đấu giá, Ngân hàng Trung ương xác định một mức lãi suất cụ thể đảm bảo bán được số tín phiếu nhiều nhất theo mục tiêu đã định. Số trái phiếu này sau đó được giao dịch trên thị trường tiền tệ. Thông thường người ta lập một thị trường giao dịch riêng cho tín phiếu kho bạc – Thị trường tín phiếu kho bạc.

    Ngoài ra trong thành phần trái phiếu chính phủ còn có loại trái phiếu đô thị hoặc trái phiếu có mục đích. Đây là loại trái phiếu được phát hành nhằm huy động vốn để giải quyết một mục đích cụ thể, thường là để xây dựng những công trình cơ sở hạ tầng và công trình phúc lợi công cộng. Trái phiếu có mục đích có thể do Chính phủ Trung ương hoặc Chính quyền Địa phương phát hành.

    Vốn hoàn trả trái phiếu (gốc và lãi) được lấy từ nguồn thu của công trình khi đưa vào sử dụng.

Đọc thêm tại: http://giaotrinhquantritaichinh.blogspot.com/2015/07/trai-phieu-cong-ty.html

Từ khóa tìm kiếm nhiều: chức năng của thị trường tài chính, thi truong tai chinh la gi

Trái phiếu công ty

      Trái phiếu công ty có nhiều loại. Các loại thường chỉ khác nhau một chi tiết nhỏ, do đó thường lẫn lộn tên gọi. Sau đây là một số loại trái phiếu đặc trưng.

     Trái phiếu tín chấp, còn gọi là trái phiếu không bảo lãnh, đây là loại trái phiếu chỉ dựa vào uy tín của công ty để phát hành. Công ty không đưa bất động sản hay tài sản gì khác ra là vật bảo đảm cho trái phiếu. Đây là loại trái phiếu chỉ có các công ty lớn, có danh tiếng và uy tín phát hành.

      Trái phiếu thế chấp, là loại trái phiếu khi phát hành đòi hỏi phải có một lượng tài sản tương ứng ký thác tại cơ quan ủy thác, để đảm bảo chắc chắn cho khả năng hoàn trả của trái phiếu. Tài sản thế chấp thường là các cổ phiếu công ty đã mua của các công ty khác, hoặc đó là số trái phiếu chính phủ, chính quyền địa phương hiện do công ty nắm giữ. Thông thường giá trị chứng khoán ký thác phải có trên 25% so với tổng giá trị trái phiếu được phát hành.

     Chỉ những công ty lớn mới có khả năng phát hành trái phiếu này, và hiện nay ít được sử dụng.

     Trái phiếu cầm cố ưu tiên 1, là loại trái phiếu khi phát hành phải được cầm cố toàn bộ tài sản công ty.

     Tài sản cầm cố là những tài sản hiện có, đôi khi cả những tài sản sẽ có sau này. Đây là loại cổ phiếu an toàn nhất, vì chủ trái phiếu được ưu tiên số1 trước tất cả những người mua trái phiếu các loại khác khi thanh toán.

     Cũng có thể có loại trái phiếu cầm cố ưu tiên 2 và 3. Trái phiếu thu nhập, là loại trái phiếu lợi tức được trả tùy thuộc vào lợi nhuận công ty và không cao hơn so với lãi suất ghi trên trái phiếu. Ví dụ lãi suất trái phiếu quy định 10% thì có thể chỉ được trả 5%, 6%, 7%, 8%, 9% hoặc 10% tùy theo lợi nhuận thu được. Đây là loại chứng khoán lai tạp, có phần giống cổ phiếu ưu đãi không tích lũy.

     Trái phiếu có khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu thường, là loại cổ phiếu rất hấp dẫn, thường được nhiều công ty cổ phần áp dụng. Điều kiện chuyển đổi đại thể cũng giống như cổ phiếu ưu đãi có khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu thường. Chỉ số chuyển đổi và thời hạn chuyển đổi đã được xác định, do đó trái chủ chỉ được hưởng lợi về tài chính khi giá cổ phiếu thông thường trên thị trường cao hơn mệnh giá.

     Trái phiếu lãi suất chiết khấu, là loại trái phiếu lãi suất được trả ngay khi phát hành, được khấu trừ vào vốn mua trái phiếu.

     Trái phiếu thả nổi, là loại trái phiếu có lãi suất được điều chỉnh theo từng thời kỳ cho phù hợp với lãi suất trên thị trường (lãi suất tín dụng). Đây là loại trái phiếu được bảo hiểm, chống lại được lạm phát và sự gia tăng lãi suất tín dụng ngân hàng.

     Ngoài ra, còn có những loại trái phiếu cải biên và lai tạp các loại trái phiếu nói trên. Ví dụ: Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam phát hành loại trái phiếu 3 năm và 5 năm, lãi suất sẽ được thay đổi hàng năm (tùy thuộc chỉ số lạm phát) và trả lãi trước (trả lãi khi mua trái phiếu), đó là loại trái phiếu kết hợp loại trái phiếu lãi suất thả nổi và loại trái phiếu lãi suất chiết khấu.

     Lãi suất trái phiếu công ty, phụ thuộc tình hình tài chính công ty và lợi nhuận bình quân chung của cả nền kinh tế. Mức lãi suất thông thường từ 5-7% năm. Lợi tức trái phiếu được trả theo định kỳ 1 năm 4 lần hoặc 2 lần. Tuy nhiên trong trường hợp lạm phát, lãi suất trái phiếu vẫn có thể cao hơn.

     Để đảm bảo an toàn việc chi trả trái phiếu đáo hạn thường công ty phải thành lập một quỹ thanh toán nợ (sinking fund), mỗi năm phải trích một khoản tiền thu nhập nộp vào quỹ để đảm bảo khả năng chi trả của công ty trái phiếu đến hạn thanh toán.

     Phiếu trả lãi: Thông thường mỗi tờ trái phiếu có kèm theo một cuống phiếu có các ô trả lãi. Đến kỳ trả lãi được ghi trên tờ trái phiếu, người nắm giữ trái phiếu cắt một ô trả lãi đưa đến một cơ sở đại lý cho công ty để thu lãi. Trái phiếu có lãi suất chiết khấu không có phiếu thu lãi.

     Trái phiếu là giấy vay nợ (nhận nợ) do đó phần lớn các loại trái phiếu công ty đều có quy ước khả năng chuộc lại. Tức là cho phép công ty phát hành được hoàn trả trái phiếu trước hạn, nếu công ty thấy cần thiết và có tiền.

Đọc thêm tại:

• http://giaotrinhquantritaichinh.blogspot.com/2015/04/cac-yeu-to-cau-thanh-thi-truong-tai.html
• http://giaotrinhquantritaichinh.blogspot.com/
• http://giaotrinhquantritaichinh.blogspot.com/2015/07/menh-gia-va-lai-suat.html